Jak już wspominałem czekają nas zmiany w prawie o obligacjach. Ustawodawca przygotował niespodziankę, którą jest projekt nowej ustawy o obligacjach (ustawodawcy trochę to zajęło czasu, bo projekt założeń ustawy został przyjęty przez Radę Ministrów w kwietniu 2013 r.; nawiasem projekt założeń znacznie różni się od projektu ustawy).
Ustawa liczy 111 artykułów i wejdzie w życie w trzy miesiące od dnia jej ogłoszenia (czyli realnie oceniając pod koniec 2014 r.).
Nowej ustawie o obligacjach przyświecają dwa główne cele:
1) wsparcie rozwoju długoterminowych papierów wartościowych dłużnych nieskarbowych (a więc takich, które są emitowane przez przedsiębiorstwa czy jednostki samorządu terytorialnego)
2) zwiększenie pewności prawnej i bezpieczeństwa obrotu (np. rozstrzygnięcie wątpliwości prawnych).
Rzecz jasna takie górnolotne cele zbyt wiele nam nie mówią. Przyjrzyjmy się więc kilku zmianom ustawowym. W kolejnych wpisach będę je szczegółowo analizował.
W art. 2 nowej ustawy o obligacjach, który wskazuje emitentów obligacji, a wśród nich m.in. (innych emitentów nie wymieniam, bo nie ma zmian):
1) osoby prawne, w tym osoby prawne mające siedzibę poza terytorium RP: a) prowadzące działalność gospodarczą lub b) utworzone wyłączenie w celu przeprowadzenia emisji obligacji;
2) osoby prawne upoważnione do emisji obligacji na podstawie odrębnych ustaw;
3) spółki komandytowo-akcyjne.
Od razu widać błędną konstrukcję przepisu. Pkt 2) wcale nie jest potrzebny i stanowi superfluum ustawowe. Skoro przepis szczególny (ustawa X) nadaje podmiotowi Y zdolność emisyjną obligacji, to pkt 2) jest zbędny.
Zauważmy teraz, że spółki komandytowo-akcyjne mogą emitować obligacje bez względu na to, czy prowadzą działalność gospodarczą czy też inną działalność. Przesłanką zdolności emisyjnej jest więc rejestracja spółki komandytowo-akcyjnej (art. 134 KSH).
Podobne stwierdzenie w przypadku osób prawnych już takie jasne nie jest. W pkt 1) mowa o osobach prawnych prowadzących a) działalność gospodarczą lub b) spółkach celowych. Wniosek z tego taki, że osoba prawna, która nie prowadzi działalności gospodarczej emitentem obligacji zostać nie może. Chyba, że będziemy twierdzić, że spółka taka jest spółką celową. Absurd a może wykładnia funkcjonalna?
Wreszcie ciekawe jest dodanie zwrotu: w tym osoby prawne mające siedzibę poza terytorium RP. Konia z rzędem temu kto mi wyjaśni o co chodziło ustawodawcy. Osoba prawna mająca siedzibę poza terytorium RP to np. Delaware non-profit corporation. A jeśli tak to dlaczego non-profit corporation z Delaware może emitować w Polsce obligacje, a już non-profit polska sp. z o.o. nie? (bo może być kwestionowane prowadzenie przez niej działalności gospodarczej). Wydaje się, że mamy do czynienia z wadliwym przepisem, który dyskryminuje polskie osoby prawne w zakresie zdolności emisyjnej obligacji. Jak bowiem badać przesłankę prowadzenia działalności gospodarczej? W doktrynie od dawna toczą na ten temat spory i ustawodawca niczego nie wyjaśnia w tej mierze (czy działalność gospodarcza ma być prowadza jako działalność główna czy wystarczy jej uboczne prowadzenie.
Prawidłowo pkt 1) według mnie powinien brzmieć tak: osoby prawne, w tym tym osoby prawne mające siedzibę poza terytorium RP (spółki zagraniczne) i którym zgodnie z prawem państwa utworzenia przysługuje zdolność emisyjna.
W końcu na marginesie wskazuję, że spółki komandytowo mające siedzibę poza terytorium RP już w świetle projektu ustawy o obligacjach nie będą posiadać zdolności emisyjnej obligacji…
Szymon jest uznawany za jednego z wiodących specjalistów Venture Capital na polskim rynku. Specjalizuje się w transakcjach M&A na rynku publicznym oraz prywatnym, w tym w zakresie krajowych i zagranicznych transakcji pracując dla spółek publicznych, akcjonariuszy, firm rodzinnych, spółek wielobranżowych czy funduszy PE/VC. Posiada również doświadczenie w zakresie kompleksowej obsługi biznesu klientów zagranicznych, klientów prywatnych, funduszy (w tym VC), obsługi prawnej startupów, w zakresie restrukturyzacji grup spółek czy też świadczenia usług z zakresu prawa konkurencji. Jego ponad 10-letnie doświadczenie obejmuje w szczególności doradztwo z zakresu projektów M&A, finansowania typu PE/VC, restrukturyzacji, bieżącej obsługi przedsiębiorstw, finansowania dłużnego oraz prawa konkurencji. Jest autorem ponad 30 publikacji, w tym komentarzy do MAR, Prawa Pocztowego, Ustawy o obligacjach oraz Prawa rynku kapitałowego (w opracowaniu). Był prelegentem na przeszło 40 konferencjach. Członek International Bar Association. W 2016 r. znalazł się wśród laureatów V edycji konkursu „Prawnicy – liderzy jutra 2016”, organizowanego przez Dziennik Gazeta Prawna i Wolters Kluwer Polska oraz wyróżniony w kategorii „młodzi obiecujący” przez miesięcznik „Gentleman”. Rekomendowany przez Legal 500 (2019) w specjalizacji: prawo handlowe, spółki oraz M&A (Polska).
Ukończył Wydział Prawa i Administracji UW (dr), Szkołę Główną Handlową oraz Maurer School of Law (Magister Prawa).
E-mail: kancelaria@szymonsyp.com
