W wyniku implementacji postanowień Dziesiątej Dyrektywy do Kodeksu spółek handlowych zostały wprowadzone przepisy dotyczące procedury transgranicznego łączenia się spółek, w tym zabezpieczenia roszczeń wierzycieli. Jest to regulacja pozwalająca na realizację uprawnień jeszcze przed dojściem połączenia do skutku.
Przepisy te znajdują zastosowanie w przypadku, gdy spółką przejmującą lub nowo zawiązaną będzie spółka zagraniczna. W wyniku tego typu połączenia transgranicznego dochodzi do zmiany siedziby spółki, co oznacza dla wierzycieli zmianę jurysdykcji z krajowej na zagraniczną. Dlatego ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu postanowień dotyczących zabezpieczenia roszczeń wierzycieli.
W przypadku, gdy spółką przejmującą lub nowo zawiązaną jest spółka krajowa, znajdą zastosowanie odpowiednie przepisy dotyczące ochrony wierzycieli właściwe dla połączeń krajowych. Dotyczą one oddzielnego zarządu majątkiem łączących się spółek, pierwszeństwa zaspokojenia z majątku swojej pierwotnej dłużniczki przed wierzycielami pozostałych łączących się spółek, czy żądania zabezpieczenia roszczeń. Skorzystanie z tych uprawnień możliwe jest jednak po dokonanym połączeniu.
Konieczne było umożliwienie skorzystania przez wierzycieli z prawa żądania zabezpieczenia jeszcze przed definitywnym ukończeniem procedury połączenia transgranicznego. Przyznano zatem uprawnienie, dzięki któremu wierzyciel spółki krajowej może w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia planu połączenia żądać zabezpieczenia swoich roszczeń, jeżeli uprawdopodobni, że ich zaspokojenie jest zagrożone przez połączenie. Upływ miesięcznego terminu oznacza brak możliwości skorzystania z powyższego prawa. Należy jednak zaznaczyć, iż w przypadku sporu, a więc wtedy, gdy spółka krajowa odmówi wierzycielowi zabezpieczenia roszczenia, o udzieleniu zabezpieczenia rozstrzyga właściwy według siedziby spółki sąd na wniosek wierzyciela, złożony w terminie dwóch miesięcy od dnia ogłoszenia planu połączenia.
Aby wierzyciele nie mogli zablokować procedury transgranicznego połączenia ustawodawca wprowadził regulację, zgodnie z którą wniosek wierzyciela nie ma wpływu na wstrzymanie wydania przez sąd rejestrowy zaświadczenia o zgodności z prawem polskim połączenia transgranicznego. Możliwe jest zatem sprawne zakończenie połączenia.
Czy przyjęte zasady należycie chronią wierzycieli?
Dr Szymon Okoń, doktor nauk prawnych, doktor nauk ekonomicznych w zakresie finansów. Absolwent prawa na UAM w Poznaniu oraz finansów i rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Związany z Katedrą Inwestycji i Rynków Kapitałowych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Jego główną specjalnością są transakcje fuzji i przejęć, aspekty prawne i finansowe rynków kapitałowych oraz finanse i bankowość. Studiował na Edinburgh Napier University oraz London School of Economics and Political Science. Jego doświadczenie obejmuje uczestnictwo w licznych projektach transakcyjnych i restrukturyzacyjnych oraz doradztwo korporacyjne. Zdobywał także doświadczenie w obszarze regulacyjnym rynku finansowego. Doradzał przy realizacji obowiązków informacyjnych związanych z obrotem instrumentami finansowymi, w tym przy tworzeniu struktur ukierunkowanych na ich optymalizację.
